Samenvatting

Een pittig boek voor mij, die als eerste de vakken biologie, scheikunde en natuurkunde heeft laten vallen. Goleman koppelt de anatomie van het brein aan sociaal gedrag. Hij richt zich in dit boek op een zeer belangrijke verzameling van menselijke eigenschappen binnen het individu, op ons vermogen om onze eigen emoties te reguleren en op ons innerlijk potentieel om positieve relaties aan te gaan.

Hij spreekt over de emotionele economie waarin emoties besmettelijk werken. Met andere woorden, als mens zijn we gevoelig voor de hoeveelheid en kwaliteit van elk menselijk contact.

In dit boek beschrijft hij dat herhaalde ervaringen bepalend zijn voor het aantal, de vorm en de grootte van onze neuronen en hun synoptische verbindingen. Doordat onze belangrijkste relaties ons brein bij herhaling in bepaalde toestand dwingen, kunnen ze geleidelijk patronen vormen. Zo kunnen langdurige positieve en negatieve situaties onze hersenen daadwerkelijk veranderen. Deze ontdekkingen laten zien dat onze relaties een subtiele maar krachtige uitwerking hebben op onze fysieke en mentale gesteldheid. Hoe we met anderen omgaan is dus van enorm belang. De talrijke concrete praktijkvoorbeelden zorgen voor een begrijpelijk en leerzaam geheel.

Wat spreekt mij aan?

Ik vond het erg boeiend om te lezen dat de lage route, deze zou je als emotioneel centrum kunnen zien dat buiten ons bewustzijn werkt, met een enorme snelheid gevoelens registreert. En de hoge route, die je zou kunnen zien als rationeel centrum, dat ons bewustzijn vertegenwoordigt veel langzamer werkt. Hoewel het onderscheid tussen de vereenvoudiging tussen de lage en hoge route enerzijds praktisch is, brengt het anderzijds het gevaar met zich kan mee dat het de realiteit van rommelige, gecompliceerde en nauw verweven hersencircuits te eenvoudig voorstelt.

Ik heb geleerd dat het bewust maken van onbewuste gevoelens inzet vereist en bewuste inspanning. Goleman beschrijft met de talrijke voorbeelden dat we in staat zijn om onze emoties te reguleren bijvoorbeeld door het veranderen van de betekenis van wat we waarnemen, omdat we daarmee ook de emotionele impact veranderen. Voor leidinggevenden biedt Goleman inzicht in het voordeel van het opbouwen van positieve relaties door het belang zichtbaar te maken tussen emotie en ratio. Bijvoorbeeld medewerkers die het gevoel hebben dat hun baas een veilige basis biedt, voelen zich vrijer om dingen te onderzoeken, speels te zijn, risico's te nemen, innovatief te zijn en nieuwe uitdagingen aan te gaan.

Wat spreekt mij minder aan?

Het boek kent nauwelijks illustraties en voor mij, redelijk visueel ingesteld, zouden illustraties deze zeer interessante materie toegankelijker maken. Wellicht zijn de recentere uitgaven voorzien van meer illustraties.

Aanbeveling

Ik denk dat Goleman een baanbreker was op het gebied van de fysieke en mentale gesteldheid van het individu in zijn sociale context. Ik vind het een aanrader voor iedereen die meer inzicht wil krijgen in het opbouwen van positieve relaties en de anatomische achtergrond ervan beter wil leren kennen.